Alles over de Wet DBA

Een duidelijk overzicht van wat de wet DBA inhoudt en wat dit gaat betekend voor iedere aangesloten partij.

De wet DBA in begrijpelijke taal

Laten we bij het begin beginnen: wat houdt de wet DBA precies in? De afkorting DBA staat voor Deregulering Beoordeling Arbeidsrelatie. Deze wet bepaalt hoe de samenwerking tussen opdrachtgevers (bijvoorbeeld zorginstellingen) en opdrachtnemers (zoals zzp’ers) wordt beoordeeld. Op basis van de afspraken én hoe de samenwerking in de praktijk verloopt, wordt vastgesteld of sprake is van ondernemerschap of een loondienstverband.

Kort gezegd moedigt de wet DBA zowel opdrachtgevers als zzp’ers aan om goed na te denken over de manier waarop zij samenwerken. Je wilt immers niet dat je een opdrachtovereenkomst voor ogen hebt, terwijl de Belastingdienst uiteindelijk bepaalt dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst. Als een zzp’er in werkelijkheid als werknemer wordt beschouwd, heet dat schijnzelfstandigheid.

Wanneer je kiest voor ondernemerschap, betekent dit ook dat je je moet gedragen als een echte ondernemer.

Hoe werkt de wet DBA?

Nu je hopelijk een duidelijker beeld hebt van wat de wet DBA inhoudt en waarom deze bestaat, is het tijd om in te zoomen op de praktische toepassing. Hoe kunnen zorginstellingen en zzp’ers in de zorg samenwerken binnen de kaders van deze wet? Het antwoord ligt in de praktijk: de manier waarop daadwerkelijk wordt samengewerkt is bepalend, niet alleen wat er op papier staat.

Praktische richtlijnen

De wet DBA vraagt van zowel zorginstellingen als zzp’ers om kritisch te kijken naar de samenwerking. Voor een zzp’er betekent dit dat je in je werkwijze moet laten zien dat je daadwerkelijk zelfstandig opereert, zoals door het aannemen van meerdere opdrachtgevers, het zelf bepalen van je werktijden, en het dragen van ondernemersrisico’s. Voor zorginstellingen is het belangrijk om geen afspraken te maken die wijzen op een verkapt dienstverband, zoals een verplichting tot vaste werktijden of langdurige exclusiviteit.

Als een zzp’er in de praktijk niet als zelfstandige, maar als werknemer wordt gezien, kan dit leiden tot schijnzelfstandigheid. Dat brengt risico’s met zich mee, zowel voor de opdrachtgever als de zzp’er, zoals naheffingen of het verplichten tot het aangaan van een arbeidsovereenkomst.

Samenwerking volgens de regels

Een succesvolle samenwerking binnen de wet DBA vraagt dus om duidelijke afspraken én een werkwijze die past bij zelfstandig ondernemerschap. Zorg ervoor dat de verdeling van verantwoordelijkheden klopt met wat je als zelfstandige mag verwachten, en dat je als zorginstelling niet opereert alsof je een werkgever bent. Alleen zo kan de samenwerking juridisch waterdicht en duurzaam zijn.

Wet- en regelgeving in de zorg: invloed op zelfstandigheid

De wet- en regelgeving speelt een cruciale rol in hoe zorginstellingen en zzp’ers samenwerken. In de zorgverlening, en met name de intramurale zorg, zijn wetten zoals de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) en de Wet langdurige zorg (Wlz) van toepassing. Deze wetten stellen dat zorginstellingen de eindverantwoordelijkheid dragen voor de kwaliteit van de zorg. Dit betekent dat zij richting zzp’ers bindende instructies mogen geven op zowel organisatorisch als vakinhoudelijk vlak. Dit kan de zelfstandigheid van zzp’ers beperken, waardoor het ondernemerschap minder duidelijk naar voren komt.

Factoren die de samenwerking beïnvloeden

De zelfstandigheid van een zzp’er in de zorg wordt bepaald door een aantal belangrijke factoren. Hieronder staan voorbeelden die een rol spelen bij het beoordelen van ondernemerschap:

  • Mate van leiding en toezicht: Hoeveel vrijheid heeft de zzp’er in het uitvoeren van de werkzaamheden?
  • Vergelijkbaarheid met vast personeel: Zijn de werkzaamheden gelijk aan die van werknemers in loondienst?
  • Werktijden en locatie: Kan de zzp’er deze zelf bepalen, of zijn ze vastgelegd door de opdrachtgever?
  • Gebruik van eigen middelen: Werkt de zzp’er met eigen materialen, hulpmiddelen en bedrijfskleding?
  • Risicoverdeling: Wie draagt het risico bij fouten, aansprakelijkheid of debiteurenbeheer?
  • Verplichtingen: Is er sprake van een resultaatsverplichting in plaats van een inspanningsverplichting?
  • Beloning en continuïteit: Hoe wordt de zzp’er betaald en is er doorbetaling bij ziekte of vakantie?
  • Registraties en meerdere opdrachtgevers: Is de zzp’er ingeschreven bij de KvK en werkt deze voor meerdere opdrachtgevers?

Investeren in duidelijke afspraken

Om te zorgen dat de samenwerking juridisch houdbaar is en niet leidt tot schijnzelfstandigheid, is het belangrijk om te investeren in de onderwerpen waar zorginstellingen en zzp’ers wél invloed op hebben. Denk hierbij aan het vergroten van de zelfstandigheid van de zzp’er door flexibele afspraken te maken over werktijden, locatie, eigen materialen en vakinhoudelijke keuzes.

Een samenwerking die rekening houdt met deze aspecten zorgt ervoor dat zzp’ers daadwerkelijk als zelfstandige kunnen opereren. Het is niet alleen een kwestie van voldoen aan wet- en regelgeving, maar ook van het versterken van de positie van de zzp’er als ondernemer.

Hoe voldoe ik als zzp’er in de zorg aan de wet DBA?

De belangrijkste vraag rondom de wet DBA is: hoe zorg je als zzp’er in de zorg ervoor dat je aan de eisen voldoet? Om dit te beantwoorden, delen we praktische tips voor zowel zzp’ers als zorginstellingen. Het is waardevol om ook de tips voor de andere partij te lezen, zodat je begrijpt waarom bepaalde keuzes in de samenwerking worden gemaakt.


Tips voor zzp’ers in de zorg

Als zzp’er in de zorg heb je waarschijnlijk bewust gekozen voor het ondernemerschap. Dit geeft je de vrijheid om je werk in te richten zoals jij dat wilt, met tijd voor persoonlijke ontwikkeling en aandacht voor zorg aan het bed. Tegelijk brengt ondernemerschap ook verplichtingen met zich mee. Hieronder een overzicht van wat je kunt doen om als zelfstandige te blijven opereren binnen de kaders van de wet DBA:

  • Houd je administratie op orde
    Zorg dat je correct bent ingeschreven bij de KvK en dat alle benodigde documenten (zoals je btw-nummer en contracten) up-to-date zijn.
  • Stel je eigen uurtarief vast
    Bereken wat je netto wilt verdienen, hoeveel je verwacht aan zakelijke kosten, en hoeveel dagen je per jaar wilt werken. Dit helpt je een realistisch en marktconform tarief te bepalen.
  • Gebruik een Overeenkomst van Opdracht (OvO)
    Sluit een overeenkomst van opdracht rechtstreeks af met de zorginstelling en factureer zelf. Dit voorkomt een gezagsverhouding en toont aan dat je als ondernemer werkt.
  • Behoud je eigen identiteit
    Onderscheid jezelf van andere zzp’ers door een unieke aanpak, specialisaties of branding, zoals een persoonlijke website.
  • Regel zelf vervanging
    Kun je een opdracht niet uitvoeren? Zorg dan zelf voor een vervanger, zodat je zelfstandigheid wordt onderstreept.
  • Investeer in een eigen website
    Gebruik je website als visitekaartje om je cv, certificaten en referenties te delen. Dit laat zien dat je professioneel en zelfstandig bent.
  • Blijf jezelf ontwikkelen
    Volg regelmatig trainingen en cursussen om zowel je vakinhoudelijke kennis als je ondernemerschapsvaardigheden te verbeteren.
  • Werk volgens de afspraken in de OvO
    Houd je aan de afspraken die je met de opdrachtgever hebt gemaakt. Hiermee voorkom je een gezagsverhouding en blijf je binnen de regels van de wet DBA.

Het belang van ondernemerschap

Door deze stappen te volgen, toon je aan dat je daadwerkelijk als ondernemer handelt. Dit helpt niet alleen om aan de wet DBA te voldoen, maar versterkt ook je positie als zzp’er in de zorg. Zo behoud je de vrijheid en flexibiliteit die het ondernemerschap zo aantrekkelijk maakt.

Hoe voldoe ik als zzp’er in de zorg aan de wet DBA?

De belangrijkste vraag rondom de wet DBA is: hoe zorg je als zzp’er in de zorg ervoor dat je aan de eisen voldoet? Om dit te beantwoorden, delen we praktische tips voor zowel zzp’ers als zorginstellingen. Het is waardevol om ook de tips voor de andere partij te lezen, zodat je begrijpt waarom bepaalde keuzes in de samenwerking worden gemaakt.


Tips voor zzp’ers in de zorg

Als zzp’er in de zorg heb je waarschijnlijk bewust gekozen voor het ondernemerschap. Dit geeft je de vrijheid om je werk in te richten zoals jij dat wilt, met tijd voor persoonlijke ontwikkeling en aandacht voor zorg aan het bed. Tegelijk brengt ondernemerschap ook verplichtingen met zich mee. Hieronder een overzicht van wat je kunt doen om als zelfstandige te blijven opereren binnen de kaders van de wet DBA:

Houd je administratie op orde
Zorg dat je correct bent ingeschreven bij de KvK en dat alle benodigde documenten (zoals je btw-nummer en contracten) up-to-date zijn.

Stel je eigen uurtarief vast
Bereken wat je netto wilt verdienen, hoeveel je verwacht aan zakelijke kosten, en hoeveel dagen je per jaar wilt werken. Dit helpt je een realistisch en marktconform tarief te bepalen.

Gebruik een Overeenkomst van Opdracht (OvO)
Sluit een overeenkomst van opdracht rechtstreeks af met de zorginstelling en factureer zelf. Dit voorkomt een gezagsverhouding en toont aan dat je als ondernemer werkt.

Behoud je eigen identiteit
Onderscheid jezelf van andere zzp’ers door een unieke aanpak, specialisaties of branding, zoals een persoonlijke website.

Regel zelf vervanging
Kun je een opdracht niet uitvoeren? Zorg dan zelf voor een vervanger, zodat je zelfstandigheid wordt onderstreept.

Investeer in een eigen website
Gebruik je website als visitekaartje om je cv, certificaten en referenties te delen. Dit laat zien dat je professioneel en zelfstandig bent.

Blijf jezelf ontwikkelen
Volg regelmatig trainingen en cursussen om zowel je vakinhoudelijke kennis als je ondernemerschapsvaardigheden te verbeteren.

Werk volgens de afspraken in de OvO
Houd je aan de afspraken die je met de opdrachtgever hebt gemaakt. Hiermee voorkom je een gezagsverhouding en blijf je binnen de regels van de wet DBA.

Benieuwd naar onze dienstverlening?

Laten we eens kennismaken. We nodigen je graag uit op ons prachtige kantoor in Vianen (Utrecht) of komen een bakkie doen bij jou op locatie. Meld je aan via onderstaande knop en we laten snel van ons horen.